Cái gốc, cái ngọn…

Một sáng nọ, ngồi uống cà phê quán cóc đầu hẻm, thấy anh Hai Nhật trình sát vách nhà mình đi ngang, anh gọi lại chất vấn: “Nghe nói Nhà nước tăng cường thắt chặt an ninh trật tự giao thông mà sao báo của anh đưa tin vi phạm vẫn không giảm?”. Anh Hai Nhật trình phủi đít ngồi xuống: “Thì hễ cái gì làm theo phong trào, theo tháng, theo ngày này, ngày nọ thì hiệu quả cũng chỉ mang ý nghĩa… phong trào thôi mà chú Ba”.

Tợp một ngụm cà phê, Ba Búa trầm ngâm: “Tui thấy dân mình kỳ lắm, hễ thấy bóng cảnh sát giao thông thì chấp hành, không thấy thì lại nghênh ngang, phóng bạt mạng”. Hai Nhật trình cũng ưu tư: “Nhưng lực lượng cảnh sát giao thông thì có hạn, đâu thể có mặt mọi lúc, mọi nơi để hù dọa bà con?”.

Bác giáo già nghỉ hưu về mở quán cà phê xen vào góp chuyện: “Chẳng lẽ nói như vậy rồi bó tay? Phải có biện pháp chớ. Ai nói gì thì nói, chớ tui thấy cái chuyện xử phạt qua hình ảnh, nếu làm triệt để thì hay lắm. Đọc nhật trình, thấy nói ở xứ người ta, ra đường chẳng thấy cảnh sát giao thông lổn nhổn như ở xứ mình, vậy mà ai cũng chấp hành răm rắp, vi phạm là bị xử liền”. Hai Nhật trình lắc đầu: “Là vì nước người ta dân trí cao, phương tiện kiểm soát giao thông hiện đại, xử phạt nghiêm. Như cái cô diễn viên gì đó, dù là siêu sao, dù là tỉ phú nhưng một khi vi phạm quy định, dù chưa gây hậu quả, vẫn vô tù như thường…”.

“Thì Nhà nước mình cũng đã mạnh tay xử phạt những người không đội mũ bảo hiểm rồi đó?”- Tư Tèo, công nhân vệ sinh vừa tan ca đêm về cũng ghé vào góp chuyện. Bác giáo già thở dài: “Tui thấy cũng lạ. Ở xứ người ta (lại xứ người ta!), bước lên xe, dù xe đạp hay xe máy thì đều phải đội mũ bảo hiểm. Đó là ý thức tự bảo vệ cái sinh mạng yêu quý của mình, cần gì phải ép uổng?”. Tư Tèo gật gù: “Tui ít học nhưng cũng thấy xử phạt không đội mũ bảo hiểm chỉ là cái ngọn. Bởi khi té xuống đường rồi thì không chỉ cái đầu mà tim gan, phèo phổi, giò cẳng, tay chân cũng… xi cà que luôn. Vấn đề là người dân phải tôn trọng pháp luật”.

Bỗng có tiếng vỗ đùi đánh đét: “Hay! Nói hay lắm, cho thằng Tư mày lên làm bộ trưởng giao thông. Nhưng mà nè, khi làm bộ trưởng rồi thì phải chú trọng giáo dục pháp luật cho dân; chứ cái kiểu, đời sống còn nghèo, dân trí còn thấp mà bắt phải đi tìm mua sách luật về học thì… còn khuya mới có chuyện tôn trọng pháp luật nghe con”.

Bút Chì