Ung thư phổi: có thể Mọi người có thể phát hiện sớm vào mức nào?

Trên thế giới , cứ mỗi phút có 3 người tử vong vì ung thư phổi. Ung thư phổi có những người tử vong cao bậc nhất trong một số loại ung thư. Một trong các nguyên nhân chính dẫn tới hiện trạng này là do người bệnh có thể nhận biết trễ.

Tại hội thảo Dấu ấn ung thư – công cụ hữu ích trong quản lý người bệnh ung thư, GS Rafael Molina, chủ toạ Hội Ung thư và Dấu ấn sinh học Quốc tế cho hay , ung thư phổi là bệnh ung thư phổ quát nhất trên thế giới trong một số thập kỷ vừa mới đây .

Cụ thể, cứ 5 người chết vì ung thư thì có 1 người là ung thư phổi, với tổng số ca tử vong lên tới gần 1,6 triệu ca/năm, nhiều hơn cả số ca tử vong vì ung thư vú, ung thư đại trực tràng và ung thư tuyến tiền liệt cộng lại. như vậy , cứ mỗi phút lại có 3 người tử vong vì ung thư phổi.

Trong khi đấy , theo số liệu của tổ chức Y tế thế giới , mỗi năm có 15 triệu mắc mới.

Còn tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 22.000 ca mắc mới ung thư phổi, trong ấy gần 20.000 ca tử vong, chiếm số người tử vong bậc nhất trong các loại ung thư ở đấng mày râu .

ước lượng đến năm 2020, số mắc mới ung thư phổi ở cả hai giới tại Việt Nam là hơn 34.000 người mỗi năm.

lý do chính dẫn vào tỷ lệ tử vong do ung thư phổi cao là do: chẩn đoán trễ, dấu hiệu bệnh không rõ ; không có nhiều khả năng chữa trị lúc đã ở thời kỳ nặng.

Theo GS Mai Trọng Khoa, Giám đốc trọng tâm y khoa – Hạt nhân và Ung bướu, Phó Giám đốc BV Bạch Mai: có vào 70% người bệnh ung thư phổi ở Việt Nam người bệnh có thể nhận biết bệnh ở giai đoạn muộn, dẫn tới điều trị rất khó chịu , thời kì sống thêm không nhiều (khả năng sống thêm 5 năm với ung thư phổi tế bào nhỏ chỉ khoảng 6%, ung thư phổi không tế bào nhỏ khoảng 18%, trong lúc Báo cáo này ở người bệnh ung thư vú là trên 80%)

các dấu hiệu của bệnh ung thư phổi

GS Molina cho hay , những dấu hiệu của ung thư phổi thường gặp là tức ngực, ho ra máu, thở gấp/ thở khó , ho kéo dàiTuy nhiên, đây ko phải là đặc điểm đặc trưng của bệnh nên dễ gây nhầm lẫn với một số bệnh ở đường hô hấp khác khiến người mắc bệnh chủ quan.

Chưa nhắc , theo một nghiên cứu mới đây , 25% tỉ lệ được chẩn đoán mắc bệnh ung thư phổi cho hay họ không gặp bất kỳ triệu chứng cho đến lúc nhận được kết quả xét nghiệm.

Còn lúc bệnh đã tiến triển sẽ có một vài dấu hiệu toàn thân như sụt cân, sốt, chán ăn, mỏi mệt , đau ngực, đau xương, khó chịu nuốt, phù mặt cổ, khan tiếng…

Chụp CT Phát hiện ung thư phổi

để chẩn đoán, trước đây các chuyên gia sẽ chỉ thị chụp X-quang đãng . khi người bệnh có thể nhận biết dấu hiệu thất thường sẽ thêm một số chỉ thị xét nghiệm khác để có thể xác định chuẩn xác có phải ung thư phổi không.

ngày nay , chụp CT trở thành phương pháp phổ biến hơn với số lần vận dụng làng nhàng là 1,5 năm/lần. bí quyết này thường vận dụng cho những người nghiện thuốc lá.

bên cạnh đó , theo GS Molina, vẫn có 20-40% kết quả dương tính giả ở những bệnh nhân có triệu chứng và ở người bệnh không có triệu chứng những người này còn cao hơn.

Dấu ấn Nhận biết ung thư phổi

Hiện nhiều nước, trong đó có Việt Nam đang khởi đầu vận dụng hướng đi mới là xét nghiệm dấu ấn sinh vật học (dấu ấn ung thư hay chất chỉ điểm khối u) để có thể phát hiện ra sớm ung thư.

lúc được kết hợp cùng với chẩn đoán hình ảnh, những xét nghiệm dấu ấn ung thư phổi (CEA, Cyfra 21-1, SCC, NSE, ProGRP) có khả năng dự đoán ung thư lên vào 43% với khối u kích thước dưới 1 cm và 87% với khối u trên 3cm. Đây đều là các thời kỳ rất sớm của ung thư phổi.

Theo GS Molina, tại đất nước Tây Ban Nha của ông, người dân thường nhật sẽ làm xét nghiệm dấu ấn sinh học định kỳ 1 năm/lần với ung thư phổi.

một vài đối tượng có khả năng cao như người hút thuốc, nhắc cả hút thuốc bị động , gia đình có người thân (bố, mẹ, anh, chị, em) bị ung thư phổi, làm việc trong môi trường có nguy cơ xúc tiếp với những chất gây ung thư, môi trường ô nhiễm ở những thành phố lớn… cần xét nghiệm dày hơn, bộ hạ vào độ tuổi. Tuổi càng cao, tần suất càng dày.

GS Mai Trọng Khoa cho hay , 5 chất chỉ điểm phổ quát hiện tại là CEA, ProGRP, NSE, Cyfra 21-1 và SCC, được xét nghiệm dựa trên dòng máu của người bệnh . giả dụ thân thể thông thường , nồng độ thấp nhưng lúc có khối u phổi ác tính sẽ tăng cao kì dị . ví như lên tới hàng ngàn lần, chắc chắn mắc ung thư.

“giải pháp này cho độ chuẩn xác đến 80%. 20% nghi ngờ sẽ test lại sau 1 tháng nhằm mục đích là chắc chắn. Đây là cách không xâm lấn, chi phí thấp , cho kết quả xác thực , cùng với thăm khám lâm sàng , chẩn đoán hình ảnh sẽ giúp người bệnh có thể nhận biết sớm ung thư phổi”, GS Khoa chỉ dẫn .

Hiện tất cả những bệnh viện tuyến trung ương, hầu hết các bệnh viện tuyến tỉnh và nhiều phòng xét nghiệm đều có lẽ sẽ làm được chỉ dấu này, dù thế cộng đồng ít người biết.

Ngoài ý nghĩa kết hợp cùng kiểm tra sức khỏe và chẩn đoán hình ảnh giúp Phát hiện sớm nhiều loại ung thư, việc sử dụng một vài chất chỉ điểm cũng giúp chuyên gia đánh giá hiệu quả điều trị cũng như theo dõi tái phát sau chữa một giải pháp hiệu quả.