Kích thích trí thông minh của trẻ từ sớm

Giai đoạn từ 0 đến 6 tuổi là giai đoạn trẻ có khả năng tiếp thu cao nhất và thể hiện thiên hướng của mình một cách rõ nét nhất.

Theo Glenn Doman – tác giả phương pháp giáo dục trẻ nổi tiếng trên toàn thế giới, giai đoạn từ 0 đến 6 tuổi là giai đoạn trẻ có khả năng tiếp thu cao nhất và thể hiện thiên hướng của mình một cách rõ nét nhất.
Tuy nhiên, tại các nước châu Á, đặc biệt là Việt Nam, đây là giai đoạn mà cha mẹ và nhà trường ít lưu tâm nhất đến việc định hướng tài năng và tư chất riêng của trẻ. Học hành và dạy dỗ vẫn theo quan niệm truyền thống là ép buộc.
Đã đến lúc các bậc phụ huynh Việt nắm bắt phương pháp nuôi dạy con một cách khoa học ngay từ khi còn nhỏ thông qua việc kích thích được trí thông minh trẻ từ sớm.
Trẻ có mấy loại trí thông minh?
Lâu nay thường có một quan niệm sai lầm là mọi người thường đồng nhất trí thông minh với chỉ số IQ, chỉ người nào giỏi tính toán, lập luận mới là người thông minh. Năm 1983, tiến sỹ Howard Gadner lần đầu tiên đưa ra thuyết Đa thông minh, cho rằng mỗi đứa trẻ là một thiên tài và có khả năng riêng của chúng. Sau đó thuyết Đa thông minh đã trở nên rất nổi tiếng và được nhà giáo dục và nhiều bậc phụ huynh đồng tình.
Các loại hình trí thông minh theo Howard Garner bao gồm có:
Thông minh ngôn ngữ: nhạy cảm với lời nói, ngôn ngữ, biết nói sớm
Thông minh toán học logic: khả năng đếm số, phân tích, làm toán nhanh
Thông minh thị giác: thường bị kích thích bởi hình ảnh, âm thanh, màu sắc rực rỡ
Thông minh vận động: trẻ hiếu động, thích vận động nhiều
Thông minh âm nhạc: nhạy cảm với âm thanh, nhịp điệu, tiếng nói của mẹ
Thông minh nội tâm: trẻ có xu hướng độc lập, hướng nội nhiều
Thông minh tương tác: trẻ có xu hướng thích tương tác, giao tiếp với mọi người
Thông minh tự nhiên: thích khám phá, quan sát môi trường, thiên nhiên
Thế nào là sớm?
Theo Glenn Doman, khả năng tiếp thu của một đứa trẻ sơ sinh là nhanh như tên lửa. Càng lớn đứa trẻ sẽ khôn ngoan hơn nhưng tốc độ tiếp thu giảm xuống, và gần như đã hết khi lên 6 tuổi theo đồ thị sau:
Theo đồ thị, khả năng học hỏi tăng nhanh và sau đó giảm xuống khi sự khôn ngoan phát triển chậm chạp và dần tăng lên. Khi 6 tuổi, 2 đường này gặp nhau
Tại điểm này, khả năng lĩnh hội thông tin mà không cần bất cứ nỗ lực nào gần như biến mất, và sự phát triển não bộ gần như đã hoàn thành.
Do đó, khi trẻ từ 0 đến 6 tuổi là giai đoạn phù hợp nhất cho việc kích thích phát triển trí thông minh. Việc biến một đứa trẻ thành một thiên tài trước khi nó 6 tuổi là một việc nằm trong tầm tay quý phụ huynh.
Ứng dụng thuyết đa thông minh như thế nào?
Việc xác định chính xác các trí thông minh cho trẻ từ sớm sẽ là nền tảng để bắt tay vào hành động, tìm hiểu và thay đổi để trang bị cho con mình một xuất phát điểm thuận lợi nhất từ nhỏ.
Qua đó bậc phụ huynh xác định được năng khiếu cho trẻ từ nhỏ, cũng như định hướng phát triển cho trẻ ngay từ trước khi đi học.
– Xác định năng khiếu: dựa vào các loại hình thông mình mà trẻ phát triển để chọn môn nghệ thuật phù hợp. Ví dụ thông minh vận động – bơi lội, đá bóng, bóng rổ… thông minh âm nhạc – đàn, hát, nhảy múa…
– Xác định ngành nghề: sự phối hợp các trí thông minh để định hướng nghề nghiệp về sau cho trẻ. Ví dụ: thông minh ngôn ngữ + thông minh tương tác tốt, trẻ có thể làm lĩnh vực quản trị sau này…
– Chọn trường/môn học: tìm kiếm các trường, môn học phù hợp với khả năng của trẻ. Ví dụ: trẻ thông minh nội tâm và ngôn ngữ sẽ học tốt môn Văn…
– Xác định phương pháp nuôi dạy: tùy trẻ bị kích thích bởi loại hình nào mà ta chú trọng. Ví dụ trẻ thông minh vận động không nên bắt ngồi yên học một chỗ mà cần sử dụng điệu bộ, đứng dậy, di chuyển nhiều…